Jaarboeken Terugblik van Stichting Tabula Batavorum

Sinds het jaar 2000 verschijnt er onder de titel Terugblik elk jaar een jaarboek van de stichting Tabula Batavorum, een samenwerkingsverband van historische verenigingen in de Betuwe. Hieronder vindt u een compleet overzicht van de uitgaven van Terugblik.

Het bestuur van de stichting was van mening dat het doel van het periodiek dat zij sinds 1983 uitgaf, het publiceren van artikelen over lokale en regionale geschiedenis door (amateur) historici, beter tot zijn recht kon komen in een thematisch jaarboek. Door ruim tevoren een thema bekend te maken krijgen auteurs de gelegenheid zich gedegen voor te bereiden op het onderwerp. Zo kan een boek ontstaan waarin samenhang tussen de artikelen groter was dan in een min of meer op zichzelf staand tijdschrift. Het zou de kwaliteit van de uitgave inhoudelijk en qua vormgeving ten goede komen. Bovendien hoopte de redactie met een jaarboek een grotere groep schrijvers te interesseren hun onderzoek te publiceren.
Jaarlijks hebben een kleine twintig auteurs belicht hoe inwoners van de Betuwe dachten over en omgingen met onderwerpen als wonen en werken, geloof, onderwijs, zorg, misdaad, kastelen, verenigingen en waterbeheer.

In de serie Terugblik zijn de volgende jaarboeken verschenen:

	nr. 1, 2000: Wonen en werken in de Betuwe 1900-2000 De overgang van het vanouds agrarische karakter van de Betuwe naar een situatie die bepaald wordt door de komst van nieuwkomers van buitenaf. Nieuwbouwwijken en industrieterreinen bepalen mede het aanzien van het oorspronkelijk zo landelijke gebied.
	nr. 2, 2001: 'Het zal me een zorg zijn' In een veelkleurig palet worden de voorzieningen in de zorgsector in de Betuwe besproken.
	nr. 3, 2002: 'Niets nieuws onder de zon...' - 700 jaar criminaliteit in het Rivierengebied Grote en kleine vergrijpen, moord en doodslag, maar ook het stelen van brandhout of aardappelen: de beschrijving van allerlei lichte of zware misdrijven, even oud als de mensheid zelf.
	nr. 4, 2003: 'De Betuwe op slot' - over kastelen en adellijke huizen Een bloemlezing over de vele kastelen en versterkte woningen van de landadel die de Betuwe rijk was. Het dagelijkse leven werd voor een groot gedeelte bepaald door de Betuwse landjonkers.
	nr. 5, 2004: 'Van boezeroen en hoge zije' - De Betuwe in de 19e eeuw De 19e eeuw was de eeuw van de grote veranderingen: mechanisatie, industrialisatie en de opzet van een modern rechtsbestel vormden de basis voor de overgang naar een nieuwe tijd.
	nr. 6, 2005: 'Geloven komt van boven' - Kerk en religie in de Betuwe Het thema ‘kerk en religie’ heeft altijd in de belangstelling gestaan; begrijpelijk omdat iedereen wel zijn eigen specifieke gedachten en/of beleving heeft bij dit thema.
	nr. 7, 2006: 'De Betuwe verenigd' - Een bloeiend verenigingsleven Het verenigingsleven in Nederland is vooral ontstaan in de laatste jaren van de negentiende eeuw. De verenigingen die in dit boek aan bod komen zijn gesitueerd in het Rivierengebied dat nooit bekend heeft gestaan als een gebied waar veel vertier was. De Betuwe werd een ideale broedplaats voor alle soorten van verenigingen die het tot in lengte van dagen hebben volgehouden of nog steeds bestaan.
	nr. 8, 2007: 'Aap Noot Betuwe' - Vier eeuwen onderwijs tussen Gendt en Gorcum Onderwijs was in de vroegere tijd niet zo vanzelfsprekend. De kunst van het rekenen en schrijven was slechts bij een zeer beperkt aantal personen bekend. De eerste scholen hadden een nauwe binding met de kerken. In het begin van de 19e eeuw gaat de overheid zich met het onderwijs bemoeien en ontstonden openbare scholen naast de scholen op religieuze grondslag. Aap Noot Betuwe verhaalt in een twintigtal bijdragen de onderwijsgeschiedenis in de Betuwe.
	nr. 9, 2008: 'Tegen de stroom in' - zeven eeuwen waterbeheer in de Betuwe Dit 9e Jaarboek vertelt het verhaal van mensen, gebeurtenissen en waterstaatkundige ontwikkelingen van de afgelopen 700 jaar in de Betuwe.
	nr. 10, 2009 - 'De Betuwe aangekaart' - Een historische topografie De topografie van het rivierengebied is het thema van dit tiende jaarboek van de stichting Tabula Batavorum. Topografie is vrij vertaald het beeld van het landschap. Dit kan middels (oude) kaarten, prenten, schilderijen, gravures en natuurlijk ook met fotografisch werk. Het beeld dat hieruit ontstaat, is bij wijze van spreken een wandeling door het verleden.
	nr. 11, 2010: 'Feesten en Beesten' - Vermaak en Vertier in de Betuwe Feesten zijn van alle tijden. Denk daarbij aan rondreizende troubadours, artisten, circussen, jaarmarkten, kermissen, verjaardagen, Kerstmis, Pasen, Sinterklaas, etc. Deze Terugblik laat u meegenieten met al dit soort feestelijkheden in de Betuwe.
	nr. 12, 2011: 'De Betuwe graaft zich in' - Militair-strategische objecten in het rivierengebied
	nr. 13, 2012: 'Mystiek rivierenland' - Merkwaardige verhalen uit de Betuwe
	nr. 14, 2013: 'Schoonheid verbeeld' - Kunst in de Betuwe
	nr. 15, 2014: 'Macht en onmacht' – Betuwse bestuurders tussen 1500 en 1917
	nr. 16, 2015: 'Dames en heren appels en peren' – Teelt en teeltvormen in de Betuwe
	nr. 17, 2016: 'Betuws Mengelwerk' - Vijftien bijdragen tot de geschiedenis van het Rivierengebied
	nr. 18, 2017: 'Grenzenloos' - Inkomende en uitgaande Betuwenaren...
	nr. 19, 2018: 'Strijd om de kansel' – Reformatie in de Betuwe
	nr. 20, 2019: 'Heen en weer' – Verkeer en vervoer in de Betuwe door de eeuwen heen
	2020 - Tweede Wereldoorlog - Verhalen van burgers