David van Reybrouck – Revolusi

Indonesië en het ontstaan van de moderne wereld

Een in 2019 gehouden Brits onderzoek geeft aan dat maar liefst de helft van de Nederlanders trots is op het vroegere imperium. Van de Britten zegt 32% trots te zijn op hun imperium en 26% van de Fransen is trots op dat van hen. Slechts 6% van de Nederlanders schaamde zich voor hun koloniaal verleden.

Indonesië is het op drie na grootste land en het grootste eilandenrijk ter wereld. Het is ook het grootste moslimland en het was het eerste land dat na WOII zijn onafhankelijkheid uitriep.

Een goed geschreven, prettig leesbaar en zeer indrukwekkend boek

In de eerste hoofdstukken geeft dit boek een overzichtelijk beeld van de vorming van Nederlands-Indië in 5 fases tussen 1605 (stichting van een fort op Ambon) en 1914 (einde van de Aceh-oorlog).

Het heeft 309 jaar geduurd om onze kolonie te vormen. Pas in 1914 was de kolonie compleet. Eigenlijk heeft Nederlands-Indië in zijn totaliteit dus maar 35 jaar bestaan.

In 1936 verging de Nederlandse pakketboot “De van Wijck”. Deze boot is een mooie metafoor: Zoals de boot in dekken, klassen was ingedeeld, was tekenend voor de hele Indische maatschappij in die tijd. Het geeft een goed beeld van een maatschappij die strak onderverdeeld was en weinig met elkaar van doen had.

Twee derde van dit boek gaat vervolgens over de oorlogsjaren 1941-1945, de Proklamasi (onafhankelijkheidsverklaring) op vrijdag 17 augustus 1945, de Nederlandse acties en de vrijheidsstrijd tot aan de soevereiniteitsoverdracht op 27 december 1949.

Gedurende 4 jaar (2015-2019) interviewde Van Reybrouck honderden mensen en bezocht hij talloze plaatsen in de archipel (Ik wist niet dat er zo veel mensen bestonden die ouder dan 100 jaar zijn). Het levert een bijzondere bijdrage aan dit boek op.

Revolusi is volgens mij zeer het lezen waard omdat het inzicht geeft over het ontstaan van Nederlands-Indië, het leven daar, hoe onze relatie met Nederlands-Indië was en hoe Indonesië na WOII is ontstaan. Een goed geschreven, prettig leesbaar en zeer indrukwekkend boek: aanrader voor iedereen die zijn kennis over dit land met ongekende mogelijkheden wil verbreden.

Overigens is t/m 1 april 2024 in De Nieuwe Kerk in Amsterdam een tentoonstelling over dit onderwerp (De Grote Indonesië Tentoonstelling). Ook een aanrader.

Ron van Hoeven