De Betuwe van 18, 25 januari en 1 februari 1890

deel zes over Weekblad De Betuwe

In tegenstelling tot de vorige nummers van Weekblad de Betuwe, was het nieuwsaanbod over Elst beperkt. De krant bevat wel veel berichten over buitenlands nieuws.

Buitenlands nieuws

Een samenvatting uit de kranten van 18 en 25 januari en 1 februari.

  • Pauls Leo XIII heeft een encycliek uitgevaardigd met de titel: De voornaamste plichten der katholieken als burgers;
  • In Portugal zijn opstanden uitgebroken als protest tegen de druk die Engeland dit land heeft opgelegd om zich terug te trekken in de Centraal-Afrikaanse koloniën. (Kort gezegd: Portugal streefde naar een koloniaal rijk van de oost- tot de westkust in Midden-Afrika, terwijl Engeland een rijk van noord naar zuid nastreefde)
  • Italië is in rouw vanwege het overlijden van de Hertog van Aosta, de broer van Koning Umberto;
  • In Buenos Aires is een ‘Nederlandsche Vereeniging’ opgericht met als doel ‘de juiste berichten over de Argentijnse Republiek te verspreiden in het bijzonder wat aangaat de geschiktheid van dezen staat voor de Nederlandsche landverhuizers’;
  • In de Belgische mijnen rond Charleroi wordt gestaakt;
  • In Perzië zijn driehonderdduizend mensen aan een onbekende maagkwaal overleden;
  • Het Chinese Rijk int per jaar ongeveer 250 miljoen gulden aan belastingen;
  • De kroonprins Rudolf van Oostenrijk is een jaar geleden gestorven. Zijn moeder, de Keizerin, ‘is aan volslagen melancholie ten prooi gevallen, ze kleedt zich slordig en dineert alleen.’

Wat opvalt aan deze berichtgeving is dat Weekblad De Betuwe het opnemen van artikelen over grote internationale kwesties niet schuwt, waarbij de kolonisatie van gebieden buiten Europa wel zeer in de belangstelling staat. Ook koningshuizen krijgen veel aandacht.

Cultuur

De ene week zien we de aankondiging, een week later een recensie van een optreden van de Sociëteit De Burgervereeniging Elst. Het optreden was bij J.W. Hendriks, die op dat moment het etablissement ‘De Ploeg’ aan de Willemsstraat uitbaatte, Hij zou in 1924 ‘Het Wapen van Elst’ bouwen.

Klik op de knipsels voor een vergroting.

Grappig is het te zien hoezeer de krant in de recensie het huis van Hendriks ophemelt. De kritiek op het stuk is uiterst omfloerst geformuleerd, lees hiervoor de alinea die begint met ‘Men moet steeds rekening houden met de finantiën’.

Advertenties

Het Klooster aan het eind van de Wuurde vraagt een bouwknecht, Peters die indertijd op de hoek van de Arnhemsestraatweg (Rijksweg-Noord) en het Aaamse Pad (Thorbeckestraat) woonde, verkocht tuin- en bloemzaden.

Dienst

De militaire dienst hield de gemoederen bezig. De burgemeester kondigde aan wanneer de ‘gelukkigen’ ingeloot werden. Vrijstellingen werden verkregen wegens broederdienst, maar ook als enige wettige zoon kon een jongeling vrijstelling krijgen. Men ging er kennelijk van uit dat die noodzakelijk was om voldoende inkomsten voor een gezin te verdienen.

Sparen

Tegenwoordig pretendeert een journalist neutraal en onafhankelijk te zijn. De Betuwe had echter een moralistische taakopvatting: de krant had de neiging het volk te onderwijzen. Zo werden de lezers opgeroepen om te sparen. Het advies om met de Rijkspostspaarbank in zee te gaan, was ook geen blijk van onafhankelijkheid.

Rudi Liebrand