Wij als Historische Vereniging Marithaime hebben Dhr. Ap van Aggelen bereid gevonden om een lezing te verzorgen voor onze trouwe leden en belangstellenden.

Ap introduceerde zich eerst zichzelf, wie hij was en over zijn bijzondere interesse in en over WOII. Hij informeerde de zaal ook, dat hij actief was bij een club, die zich bezig hield met dit fenomeen en dan met name het in bezit hebben van en onderhoud plegen aan voertuigen uit WOII.

De lezing had als titel meegekregen: Welke rol speelden Oosterhout en Elst in het falen van Market Garden?

Wie waren de hoofdrolspelers? Welke overwegingen werden er al of niet gemaakt? Welke tactieken lagen op de tafel? Welke beslissingen werden er genomen al of niet de juiste of juist de correcte ?

De rol van de Duitsers bij de verdediging van de belangrijke Waalbrug bij Nijmegen werd uitgebreid besproken en hieraan natuurlijk gekoppeld de Duitse troepen gelegerd in de Betuwe, voornamelijk in Lent en in Oosterhout. Met name werd benoemd het hoofdkwartier in de Betuwe van de Duitsers in een kapitale villa gelegen in Oosterhout, voor Uw informatie, deze was gevestigd vlak bij de afslag vanaf de Rijksweg-Zuid naar Oosterhout bij de rotonde .

Kenmerkend in zijn verhaal was de vraag hoe kon het uitgeholde leger van de Duitsers zo snel en tactisch reageren op de aanvallen van de geallieerde troepen en waarom duurde dit zolang?

In zijn verhaal heeft Ap vooral gekeken naar de strategie, beslissingen en de gevechten bezien vanuit de Duitse kant.

De spreker heeft op zijn geheel eigen wijze deze avond ingevuld , dat betekent soms met enige humor die wij van hem kennen, daar hij vroeger een gerenommeerd Buutreedner was bij CV Zetmop.

Hij vertelde over de enorme gevechten, die plaatsvonden bij de Spoorbrug van Nijmegen, tijdens de overtocht van de Waal door de Westerse alliantie, de strijd bij de Waalbrug en het verzet van de Duitsers bij de eerder genoemde villa . Verder ging hij in over de langzame verplaatsing cq vooruitgang van de geallieerde leger eenheden in de richting van Elst en Valburg. Met name werd er even stil gestaan bij de heftige tegenstand van de Duitsers bij het buurtschap Reeth.

Ap beschreef ook de erbarmelijke toestand van de karresporen en wegen richting Elst, waardoor de zware voertuigen onderweg veel hinder ondervonden. Modderige en moerassig situaties. Zijdelings werden ook de gevechten in en rond Elst aangekaart. Ook Driel en Heteren werden nog vermeld in zijn betoog.

Ap besprak ook van de namen en functies van vooral Duitse officieren, die een belangrijk rol speelden in deze oorlog en dan zeker in de strijd, zoals hierboven is beschreven. Deze namen zijn mij echter bij het schrijven van dit essay totaal niet bijgebleven, maar dit zal ook niet veel uitmaken in het totale plaatje. Een enkele geallieerde officier werd aangehaald betreffende zijn moed tijdens de gevechten. Ook vertelde hij nog over de functie van het Valkhof als hoofdkwartier van de Duitsers en als uitkijkpost, gezien zijn hoge ligging aldaar. Ook zeer belangrijk was de enige mitrailleurbunker gebouwd op de Nijmeegse Valkhofheuvel, die veel slachtoffers maakte.

Verder was er ook nog aandacht voor de diverse wapens die tijdens deze strijd werden gebruikt zoals; Wapens, kanonnen en ander geschut met hun bijbehorende kalibers en schotkracht/afstand.

We kunnen wel stellen, dat het weer een geslaagde avond was in de grote zaal van Het Wapen van Elst. Iedereen luisterde aandachtig en er was ook gelegenheid om vragen te stellen of te beantwoorden als Ap dit vroeg. Ook wij als Vereniging waren bijzonder enthousiast over deze avond, mede gezien het feit dat er zoveel mensen op deze avond aanwezig waren, zowel leden als niet leden. We telden plm. 140 aanwezigen. Wij moesten als organisatie samen met het personeel van Het Wapen nog vele stoelen bijplaatsen.

Wij bedanken Ap dan ook voor zijn presentatie.

– Marius Jansen coördinator lezingen/excursies Marithaime-