Verslag excursie Münster op 4 oktober 2024
Op vrijdag 4 oktober werd er door Marithaime een excursie georganiseerd naar het historische stadje Münster in Westfalen (Duitsland). Aanvankelijk zouden er 20 personen meegaan, maar helaas hebben 3 personen om voor hun moverende reden moeten afzeggen. We vertrokken afzonderlijk met zes auto’s om ca. 08.30 uur richting Münster, aldaar aangekomen parkeerden we bij Schlosspark-Süd. Van daar wandelden we richting het centrum. Hier nuttigden we eerst een heerlijke bak koffie met een heerlijke apfelstrudel.
Om ca. 11.30 uur startte de rondleiding en wel op de Domplatz precies tegenover de kathedraal (Dom). Onze gids ter plaatse was de zeer deskundige Dr. Ulrich Sonderfeld uit Kleef. Alhier begon de gids uitgebreid te vertellen over de Dom van Sint Paulus. Deze R.K. kerk was opgebouwd in grotendeels gotische bouwstijl en na diverse periodes van vernietiging door onder andere verschillende oorlogen en branden is deze steeds weer gerestaureerd met naast het gotische karakter ook herkenbare romaanse elementen, onder andere terug te zien in de versierde ramen en gewelven. Na deze introductie konden we de kerk binnen, de tijd was wat krap aangezien om precies 12.00 uur de Gottesdienst zou beginnen. Dit werd dan ook duidelijk aangegeven door de dienstdoende geestelijke. Maar we moesten echt naar binnen, want daar konden we een enorm mooie, karakteristieke astronomische klok aanschouwen. De gids vertelde in het kort wie deze ontworpen had en wie de bouwers (smeden) waren. Ook was er aandacht voor het bijzonder verfijnde uurwerk en de ingewikkelde mechanismen. Men ging o.a. uit van de Gregoriaanse kalender. In al de eeuwen na het plaatsen van de eerste astronomisch klok in 1408 zijn er nog verschillende aanvullingen/verbeteringen aangebracht en heeft de klok diverse oorlogen en rampen overleefd. Terloops vertelde hij dat een dergelijke klok ook op het dorpsplein in Praag te zien is.
NB. Ook in Nederland staat een dergelijk uurwerk nl. het Planetarium van Eise Eisinga in Franeker.
Ulrich vertelde vervolgens uitgebreid over de bisschop Christof Bernard van Galen, een vechtlustig persoontje ook wel bekend als Bommen Berend. Historisch bekend van zijn diverse oorlogen in Nederland en met name Groningen moest het regelmatig ontgelden. Hij vuurde hier grote aantallen mortieren af. Uiteindelijk waren het geen geslaagde operaties, die wel vele slachtoffers kenden. Er werden vele oorlogen gevoerd in die tijd; er was ook vaak sprake van onderlinge verbonden met andere deelstaten en landen. Hierbij genoemd o.a. Zweden en Oostenrijk.
Terzijde vertelde hij ook, dat Münster behoorde tot de Hanzesteden, zoals Doesburg en Zutphen. Hij attendeerde ons erop, dat in een straat waar we wandelden, koperen platen waren aangebracht waarop te zien was met welke Hanzesteden Münster contacten had. Niet alleen uit Nederland, maar ook uit Denemarken en Zweden.
Ook hebben we het historische Rathaus en diverse aanliggende gebouwen van buiten kunnen bewonderen vanwege hun mooie gotische architectuur met hoge indrukwekkende gevels. Helaas konden we niet naar binnen, omdat de Vredeszaal gesloten was voor publiek door de onlangs begonnen restauratie. Deze zaal is wellicht bij eenieder bekend, vanwege de Spaans-Nederlandse Vrede op 15 mei 1648 na de 80-jarige oorlog. Opvallend in zijn verhaal was wel de invloed en relatie van Nederland en invloedrijke Nederlanders op de geschiedenis van Münster.
NB. In 2015 werd er aan het Rathaus een Europese Erfgoedlabel toegekend.
Vervolgens wandelden we nog door het oude centrum en liet de gids ons nog het Haus der Niederlanden zien. Dit wordt heden ten dage nog gebruikt als universiteit, waar taal, geschiedenis en politiek gestudeerd wordt op Nederland geënt.
Ook liet hij nog een mooi pand zien gelegen midden in de stad, waar vroeger de Münster Adel woonde, vooral in de winter. Hier werden dan ook met regelmaat grote bourgondische feesten georganiseerd. Vooral om elkaar de loef af te steken. Hoe groter hoe rijker men wilde overkomen.
Na afloop bedankte onze voorzitter Ron van Hoeven onze gids Ulrich voor zijn mooie duidelijke verhaal op deze dag. Dit werd volgens mij door eenieder beaamd. Men vond inderdaad, dat Ulrich duidelijk taal sprak al was het in het Duits, maar iedereen kon hem desondanks goed volgen.
Na afloop van deze geslaagde dag hebben we nog geluncht bij het Markttcafé en vervolgens is iedereen afzonderlijk naar huis gereden.
Samenvattend een geslaagde dag, waar we flink zijn onderwezen in een gedeelte van de geschiedenis van Münster door Ulrich. Zeker de moeite waard voor u om deze stad eens te gaan bezoeken.
Marius Jansen
coördinator lezingen en excursies Marithaime