Op maandag 27 november 2023 hield Adé Porreij-Lyklema in de Grote kerk van Elst een lezing over opgravingen in de nieuwe woonwijk De Pas in Elst. Hier volgt een samenvatting van de bevindingen.

---

Het onderzoek in Elst de Pas heeft geresulteerd in negen vindplaatsen met een datering van late bronstijd t/m WOII.

Vindplaats 1 is een aangetast grafveld waarvan de twee aangetroffen crematiegraven gedateerd zijn in de late bronstijd. Het gaat hier om de onderste centimeters van crematiegraven.

Vindplaats 2 bleek om een laatmiddeleeuws omgreppeld erf te gaan daterend uit de 14^e – 15^e eeuw na Chr. De vindplaats bestaat uit gebouwstructuren gebouwd uit hout. Een greppel die het erf omringd in rechthoekige vorm. Verder zijn verschillende kuilen, dierbegravingen, ingegraven potten en paalsporen aangetroffen.

Vindplaats 3 zijn laatmiddeleeuwse sporen (greppels en paalsporen) met een datering in de 14^e – 16^e eeuw na Chr.

Vindplaats 4 gaat om resten van 19^e-eeuwse bakstenen structuren waaronder drie waterputten en een aantal onbekende funderingen. Het vermoeden bestaat dat dit de watervoorziening is geweest voor de steenoven die tussen 1890 en 1903 heeft gelegen aan de Groenestraat.

Vindplaats 5 betreft een linie uit de Tweede Wereldoorlog met korte loopgraven, schuttersputten en mitrailleursnesten.

Vindplaats 6 bestaat uit kleiwinningsputten voor een naastgelegen steenoven aan de Groenestraat die tussen 1890 en 1903 dienst heeft gedaan.

Vindplaats 7 is een deel van een Romeins grafveld met in ieder geval één rijk graf met minimaal achttien voorwerpen en dierlijke resten dat als voedsel diende voor het hiernamaals. Tot nu toe zijn vijf graven vastgesteld en gaat het hier om het zuidelijk deel van een groter grafveld.

Vindplaats 8 bestaat uit percelering uit de late middeleeuwen en nieuwe tijd. Twee greppels, waarvan één het Romeinse grafveld doorkruist zijn laatmiddeleeuws (14^e – 15^e eeuw) en hebben een andere oriëntatie dan de greppels uit de nieuwe tijd waarvan er veel meer zijn teruggevonden. De greppels uit de nieuwe tijd hebben in ieder geval een watervoerende taak gehad.

Vindplaats 9 bestaat uit één kuil waarvan vermoed wordt dat deze uit de prehistorie stamt omdat deze op een dieper niveau onder een slecht ontwikkelde laklaag is ontdekt. De vindplaats ligt binnen de Romeinse vindplaats.

Adé Porreij-Lyklema